Comisiones Obreras de Navarra | 29 marzo 2024.

CCOOk azpimarratu du etxebizitza babestua eskatzen duten pertsonen % 84k alokairuan nahi dutela

  • Nafarroako biztanleen % 9,1 etxebizitza desegokian dago, eta % 4,5 etxebizitza ez-seguruan.
  • Sindikatuak proposatu du etxebizitza-politika publikoa alokairuko etxebizitza babestuetara bideratzea.

14/09/2021.

CCOOk "Nafarroako etxebizitzaren azterketa grafikoa" txostena ezagutarazi du gaur. Bertan, Nafarroako etxebizitzaren hainbat alderdi aztertzen dira, hala nola sinatutako hipotekak, etxebizitza-parkea, arlo horretako politika publikoa eta zenbait proposamen.Ildo horretan, sindikatuak azpimarratu du, lehen ondorio gisa, etxebizitza politika publikoak oraindik ez diola gizartearen benetako eskaerari erantzuten; izan ere, 9.102 pertsonak etxebizitza babestuak eskatzen dituzte, baina 2020an 605 eraikitzen hasi ziren.

2020an, Nafarroan 661.197 biztanle eta 324.981 etxebizitzako parke bat zeuden; horietatik % 81,8 (266.085) etxebizitza nagusiak ziren eta % 18,2 (58.896) bigarren egoitzak. 2020an, Nafarroan, koefizientea 0,49 etxebizitzakoa da biztanleko, estatuko batez bestekoa baino pixka bat txikiagoa, hau da, 0,55 etxebizitzakoa biztanleko, eta pisu handiagoa du bigarren egoitzetan. CCOOk ohartarazi duenez, iaz Etxebizitzen Ikuskaritza Zerbitzuak guztira 4.896 etxebizitza identifikatu zituen, 53 titularren esku daudenak, eta batez beste 92 etxebizitza titular bakoitzeko. Horien % 63 alokairuko etxebizitzak kudeatzen dituzten zazpi enpresa pribaturen (higiezinak) eta Artzapezpikutzaren esku daude; horregatik, eremu horretan putre-funtsak egotea etxebizitza-politika publikoa zalantzan jartzen duen arriskua da. Nafarroan, 2020an, 3.804 hipoteka eratu ziren. Pandemiaren aurreko urteetan sinatutako hipoteken kopuruak gora egin zuen, baina 2010ean 7.076 hipoteka sinatu ziren. Hau da, duela hamar urte baino % 46 hipoteka gutxiago sinatzen dira gaur egun. Nafarroan, hipoteka baten batez besteko zenbatekoa 118.678 eurokoa da; horrek esan nahi du hipoteken batez besteko balioa % 0,5 jaitsi dela urte hauetan, eta Estatuan, berriz, % 15 igo dela. CCOO sindikatuak ohartarazi du etxebizitza-parkea inoiz baino zabalagoa dela, baina biztanleria-sektore askok etxebizitza bat lortzetik kanpo jarraitzen dutela edo gehiegizko kostua ordaindu behar dutela (erosketa/alokairua) beren oinarrizko bizitoki-premia asetzeko. Ez da etxebizitzarik falta, etxebizitza duin eta eskuragarria izatea bermatzen duten politika publikoak falta dira. CCOOren iritziz, egia da Nafarroako Gobernua, bereziki azken urteotan, etxebizitza publikoen sustapenaren abangoardian dagoela, batez ere alokairuko etxebizitza publikoen eraikuntzan, baina etxebizitzak funtsezko arazoa izaten jarraitzen du; izan ere, talde ahulenak dira etxebizitza-politika publiko horren mendekoenak bizi-proiektu duin bat garatu ahal izateko. Nafarroan, 29.400 pertsona bizi dira etxebizitza ez-seguru batean eta 58.800 etxebizitza desegoki batean.

CCOOk etxebizitza babestuen benetako beharren eta benetan eraikitakoen arteko alde handia kritikatu du. 2020an 9.102 pertsona izan ziren etxebizitza babestuen eskatzaileak, edozein modalitatetan, eta urte horretan 605 etxebizitza babestu hasi ziren.

EMANZIPA programari dagokionez, CCOOk azpimarratu du laguntza hori jaso zuten 2.570 pertsonetatik, 1991tik 1998ra bitartean jaiotakoentzat, % 60k 15.000 euro baino gutxiago kobratzen zuela.

Horregatik guztiagatik, CCOOk honako hau proposatu du:

• Babestutako etxebizitzak sustatzea, gutxienez alokairuko 1.000 etxebizitza publiko eraikitzeko.

• Alokairuaren prezioak mugatzea.

• Finantza-erakundeei etxebizitzak erostea, "Putre funtsen" eskuetan eror ez daitezen.

• Etxebizitza hutsei edo hutsik daudenei dagokienez, proposamen batzuk gehitu behar dira, funtsean alokairuaren merkatuan ager daitezen; etxebizitza hutsen gaineko zerga espezifikoak, zigor fiskalak, etab.

• Diru-laguntza publikoek etxebizitza-merkatuan duten eraginaren azterketa.

• Etxebizitzak birgaitzea, etxebizitza desegokietan edo ez-seguruetan bizi diren pertsonen ehunekoa murrizteko.