Comisiones Obreras de Navarra | 28 marzo 2024.

Nafarroan pentsioen %40 800 eurotik behera daudela ohartarazi du CCOOk

  • 70.919 pentsiodun ez dira mileuristak izatera iristen.
  • CCOOk ohartarazi du emakume pentsiodunek gizonek baino% 37 gutxiago kobratzen dutela, hau da, 540 euro gutxiago.
  • Nafarroa da 50 eta 64 urte bitarteko emakumeen artean partzialtasun-tasarik handiena duen erkidegoa, eta horrek pentsioetako genero-arrakala eragiten du. Adin horretako 10 kontratu partzialetatik 8 emakumeek sinatzen dituzte.

23/02/2021.

"2020ko Nafarroako pentsioen egoeraren azterketa grafikoa" txostenaren aurkezpenean, CCOO sindikatuak ohartarazi du Nafarroan 55.698 pertsonak jasotzen dutela 800 eurotik beherako pentsioa. Sindikatuko Azterlan Kabineteak egindako txosten honetan, adinekoei eragiten dieten gai nagusiak aztertu dira, biztanleriaren% 19,8 baitira jada (2010ean baino 2.4 puntu gehiago).
Zentzu horretan, gaur egun pentsioak pobreziatik ihes egiteko nahikoak ez direla ohartarazi du CCOOk. Nafarroan 138.273 pentsio daude,% 67 erretiroagatik. Foru Erkidegoan, batez besteko pentsioa 1.182 eurokoa da, eta Estatuan, berriz, 1028 eurokoa (batez besteko pentsiorik altuena duen laugarren erkidegoa). Hala ere, ohartarazi dutenez, pentsioak baxuak dira oraindik,% 51,3 ez baita mileurista.

CCOOk aztertu duen pentsioen beste alderdi nagusietako bat genero-arrakala da. Gaur egun, Nafarroako emakume pentsiodun batek% 37 gutxiago kobratzen du, hau da, 547 euro gutxiago.

Txostenak, ildo horretan, 50-64 urte bitarteko emakumeen partzialtasun eta behin-behinekotasun handian kokatzen du arrakala horren jatorria. Gizonen kasuan, adin-tarte horretako partzialtasun-tasa% 3,2koa bada, emakumeen kasuan% 25,7koa da, hau da, partzialtasunean 22 puntuko aldea dago. Horren ondorioz, erretiroa hartu aurreko adinean, Estatu osoko emakumeen partzialtasun-tasarik handiena du Nafarroak.

Hala, bada, soldata-arrakala eta genero-desberdintasunak betikotzen dira emakumearen lan-bizitzan zehar, eta erretiroa hartzeko unera ere iristen da; beraz, kotizazio-karreran bereziki kaltetuta ateratzen da emakumea. Faktore horiengatik guztiengatik, emakume baten batez besteko pentsioa 910 eurokoa da eta gizon batena 1.457 eurokoa.

Horretaz gain, emakumeen kasuan hain handiak diren lanaldi partzial horien arrazoiak aztertu nahi izan ditugu. Eta emaitzek mito handietako bat hausten dute: lanaldi partzialean lan egiten duten 50 eta 64 urte bitarteko emakumeen% 48k lanaldi osoko lanik aurkitzen ez dutelako egiten dute lan, eta% 27k soilik borondatez. Horregatik uste dugu genero-arrakala, pentsioetan ere dagoena, premiaz zuzendu beharreko kontua dela. Emakumeek kotizazio-karrera desberdina dute, eteten dena eta behin-behinekotasunez eta kontratu partzialez betea dagoena, eta horren emaitza da arrakala areagotu egiten dela erretiroa hartzean.

Proposamenak:
CCOOk esku-hartze integrala proposatzen du, adineko pertsona garen aldetik eragiten diguten faktore eta behar guztiak kontuan hartuko dituena: segurtasun ekonomikoa, pentsio-sistema publiko bermatzaile baten bidez; autonomia pertsonala eta mendetasun-egoeren arreta; eta osasunerako eta bizi-kalitate duinerako eskubidea.

Pentsio-sistema publikoa indartzea, gaur egun eta etorkizunean sistema horren bideragarritasuna bermatzeko eta berdintasunezkoagoa izateko.

• Konstituzioak pentsioen eguneratzea KPIarekin blindatzea.
• Kotizazioengatiko diru-sarrerak handitzea: kotizazioengatiko diru-sarreren hobekuntzan aurrera egiten jarraitzea eta zergak sistemaren finantzaketaren osagarri gisa erabiltzea egungo defizita orekatzeko balioko du.
• Prestazioen nahikotasuna mantentzea eta hobetzea.
• Toledoko Itunaren esparruan eraikitako adostasun politiko eta sozial zabaleko espazioak berreskuratzea eta bultzatzea.

50-64 urte bitarteko adin-tartean partzialtasuna eteteko eta gai honetan ere genero-arrakala murrizteko plan espezifikoa.

• Pentsioak gizarte-babeseko politiken funtsezko elementuak dira, adinekoen bizi-baldintzak bermatzen baitituzte. Erosteko ahalmena handitzeaz eta bermatzeaz gain, gaur egungo eta etorkizuneko pentsio-sistema indartzeko urratsak egiten jarraitu behar da.